Huisnijverheid en start-ups

In de tijd dat er nog geen fabrieken zijn, werken bijna alle mensen thuis. Op het platteland wonen en werken zij op de boerderij, in dorpen en steden wonen mensen bij hun winkel of werkplaats. Het huishouden is een productie- en consumptie-eenheid. De industrialisatie trok wonen en werken uit elkaar, maar nu vallen zij weer vaak samen, zoals bij start-ups.

Met de komst van fabrieken verdwijnt veel nijverheid van het platteland. Boeren verlaten het platteland en gaan als fabrieksarbeider in de stad wonen. Ook stedelijke werkplaatsen groeien uit tot fabriek. In de stad werken mensen niet meer op de plek waar ze wonen. De productie- en consumptie-eenheid is uit elkaar gehaald.

Tegenwoordig werken steeds meer mensen thuis, net als voor de komst van de fabriek. Ze kunnen dit doen omdat iedereen via internet met elkaar verbonden is. Zo ontstaan kleine bedrijfjes die met nieuwe producten of diensten komen; start-ups. Apple, Microsoft en Facebook zijn allemaal thuis in de garage begonnen.

Op deze pagina vindt u informatie over de toepassing van het thema Huisnijverheid en start-ups in de les.

Kerndoelen PO
De Canon van techniek in Twente dekt onderstaande kerndoelen binnen het volgende domein: Oriëntatie op jezelf en de wereld.

Kerndoelen VO
De Canon van techniek in Twente dekt onderstaande kerndoelen binnen volgende domeinen: Mens en maatschappij & Mens en natuur.

    • Kerndoel 51: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren.
    • Kerndoel 52: De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en Holocaust; televisie en computer
    • Kerndoel 53: De leerlingen leren over de belangrijkste historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.
    • Kerndoel 37: De leerling leert een kader van tien tijdvakken te gebruiken om gebeurtenissen, ontwikkelingen en personen in hun tijd te plaatsen. De leerling leert hierbij over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: tijd van jagers en boeren (Prehistorie tot 3000 v.C.), tijd van Grieken en Romeinen (3000 v.C.) – 500 n.C.), tijd van monniken en ridders (500 – 1000), tijd van steden en staten (1000 – 1500), tijd van ontdekkers en hervormers (1500 – 1600), tijd van regenten en vorsten (1600 – 1700), tijd van pruiken en revoluties (1700 – 1800), tijd van burgers en stoommachines (1800 – 1900), tijd van wereldoorlogen (1900 – 1950), tijd van televisie en computer (1950 – heden). De leerling leert daarbij in elk geval de relatie te leggen tussen de gebeurtenissen en ontwikkelingen in de 20e eeuw (waaronder de Wereldoorlogen en de Holocaust), en hedendaagse ontwikkelingen.

    • Kerndoel 38: De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in de omgeving te plaatsen.

    • Kerndoel 40: De leerling leert historische bronnen te gebruiken om zich een beeld van een tijdvak te vormen of antwoorden te vinden op vragen, en hij leert daarbij ook de eigen cultuurhistorische omgeving te betrekken.

    • Kerndoel 29: De leerling leert kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende en niet-levende natuur, en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het dagelijks leven.
    • Kerndoel 30: De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden.

Lesmateriaal PO en VO

De canon van techniek in Twente kan naast uw methode worden gebruikt. Elk onderwerp uit de canon is voorzien van een verwerkingsopdracht. De verwerkingsopdrachten voldoen aan de methodiek van Onderzoekend, Ontwerpend Leren. De opdrachten betrekken de omgeving & belevingswereld van het kind bij het onderwijs. Elke verwerkingsopdracht is ontwikkeld voor bovenbouw PO en onderbouw VO. Er zijn verschillende soorten opdrachten: opdrachten in combinatie met een bedrijf/museumbezoek en doe-opdrachten bij een onderwerp uit de canon. Iedere verwerkingsopdracht wordt begeleid door een handleiding. Hierin staat beschreven hoe de opdracht wordt uitgevoerd, welke kerndoelen behaald worden, duur van de opdracht en welke materialen nodig zijn.

PO

  • Wereldwijd weven
    Niveau: Bovenbouw PO
    Duur les:  50 minuten
    Kerndoelen: 51, 52, 53
    Plaats: Op school
    Optie museumbezoek: Bussemakershuis Borne (http://www.bussemakerhuis.nl/)

    Hoe verfden mensen vroeger hun kleding, toen verf nog niet was uitgevonden? Nou, met natuurlijke producten! Roze kleuren maakten ze van rode bieten, groene kleuren van spinazie en bruine kleuren van koffie en thee. Hoe langer je het stuk stof laat weken, hoe intenser de kleuren worden. Probeer maar uit!


    Voor de les
    Klaarzetten benodigdheden
    – Grote kommen/emmers
    – Waterkoker
    – Water
    – Ongebleekt katoen in stukken geknipt (iedere leerling 1)
    – Stukken touw
    – Zout
    Klas verdelen in groepen van 4 leerlingen

    Start van de les (10 minuten)

    Leerlingen lezen de tekst Wereldwijd weven
    Maak een mindmap met de leerlingen: zet in het midden ‘verven met’ vervolgens moeten leerlingen raden met welke natuurlijke producten er geverfd kan worden (Spinazie, uienschillen, rode kool, rode bietjes, koffie, thee, blauwe bessen, aardbeien, frambozen, sinaasappel- en citroenschillen)

    Tijdens de les (20 minuten)
    Verwerkingsopdracht
    – Geef alle leerlingen 1 stuk ongebleekt katoen en 1 stuk touw. Laat de leerlingen willekeurtige stukken van het katoen afbinden met touw. Hierdoor onstaat een dip-dye patroon in de stof na het kleuren
    – Laat de leerlingen 2 el zout en 4 zakjes Earl Gray thee in de kom gooien
    – Laat de leerlingen het katoen in de kom gooien
    – Kook zelf het water en schenk dit in de kommen van de leerlingen
    Pas op dat de leerlingen niet aan het water zitten
    – laat de kommen een uur staan

    Lesafsluiting (10 minuten)
    – Laat de leerlingen na ongeveer een uur hun lapje uit het water vissen. Knip het touwtje door en wring het lapje uit. Laat de lapjes nu opdrogen aan een waslijn of de verwarming

    Materialen
    – De Canon van techniek in Twente (www.canonvantechniekintwente.nl)
    – Opdrachthandleiding
    – 1 device per leerling
    – Benodigdheden voor de les
    * Kommen/emmers
    * Waterkoker
    * Water
    * Stukken ongebleekt kantoen
    * Touw
    * Zout
    – Schaar
    – Waslijn

  • Titelonderwerp
    Niveau: Bovenbouw PO
    Duur les:  minuten
    Kerndoelen: 
    Plaats: 

    Introductietekst

    Voor de les

    Start van de les (minuten)

    Tijdens de les (minuten)

    Lesafsluiting (minuten)

    Materialen

  • Titelonderwerp
    Niveau: Bovenbouw PO
    Duur les:  minuten
    Kerndoelen: 
    Plaats: 

    Introductietekst

    Voor de les

    Start van de les (minuten)

    Tijdens de les (minuten)

    Lesafsluiting (minuten)

    Materialen

VO

  • Landbouw en linnen & Wereldwijd weven
    Niveau: Onderbouw VO
    Duur les:  90 minuten (Museumbezoek)
    Kerndoelen: 29, 30, 37, 38, 40
    Plaats: School
    Museum: Bussemakershuis Borne (http://www.bussemakerhuis.nl/)

    Vroeger maakten de boeren stoffen voor hun kleding zelf. Dit deden ze door vlas te zaaien en te plukken zodra het bijna rijp was. De vlasstengels haalden de boeren dan door een repel. Dit is een plank waar ijzeren pennen uitsteken. De vlasvezels die overbleven werden gesponnen op een spinnenwiel. Met het vlas van het spinnenwiel werd dan weer linnen geweven. Dit gebeurt op een weefgetrouw. Dit gaan jullie nu zelf proberen!



    Voor de les
    – Laat de leerlingen het onderwerp Landbouw en linnen & Wereldwijd weven doorlezen
    – Klas verdelen in groepen van 4 leerlingen

    Start van de les (20 minuten)
    – Luister naar het verhaal van het Bussemakerhuis: Linnen geschiedenis, betekenis en actualiteit

    Tijdens de les (50 minuten)
    – Verwerking opdracht
    * Elke leerling moet een stukje proberen te weven (ca 10 minuten per persoon)
    * De leerlingen die staan te wachten kunnen rondlopen door het museum

    Lesafsluiting (10 minuten)
    – Het resultaat wordt besproken

    Materialen
    – Canon van techniek in Twente
    – Opdrachthandleiding
    – Afspraak museum Bussemakerhuis
    – Vervoer naar museum

  • Titelonderwerp
    Niveau: Onderbouw VO
    Duur les:  minuten
    Kerndoelen: 
    Plaats: 

    Introductietekst

    Voor de les

    Start van de les (minuten)

    Tijdens de les (minuten)

    Lesafsluiting (minuten)

    Materialen

  • Titelonderwerp
    Niveau: Onderbouw VO
    Duur les:  minuten
    Kerndoelen: 
    Plaats: 

    Introductietekst

    Voor de les

    Start van de les (minuten)

    Tijdens de les (minuten)

    Lesafsluiting (minuten)

    Materialen

Bedrijfsbezoeken

Via onderstaande link kunt u de aanmeldpagina voor uw bedrijfsbezoek downloaden. Het formulier dient volledig ingevuld te worden en te worden verstuurd naar de contactpersoon van het betreffende bedrijf. Het bedrijf neemt dan zo snel mogelijk contact met u op. Voor vragen kunt u contact opnemen met het bedrijf of met ons via het contactformulier. Klik op de kaart op een plaats de omgeving van uw school. Hier verschijnen bedrijven die open staan voor een bedrijfsbezoek.

Aanmeldformulier bedrijfsbezoek