Demcon

Er is een groot bedrijf in Twente dat ooit begon met het ontwikkelen van een robot in de vorm van een oerang-oetang. Wat voor bedrijf moet dat nou worden?

Peter Rutgers en Dennis Schipper beginnen in 1993 met hun bedrijf DEMCON. De oprichters geven met deze naam aan dat ze in hun ontwerpen uiteenlopende eisen (demands) willen verzoenen (consensus). Zo moet een vliegtuig sterk zijn, maar het mag niet te zwaar worden. Zoals veel moderne technische bedrijven begint DEMCON als een start-up; een jong bedrijfje met nieuwe ideeën en producten. Wat is er nieuw aan DEMCON?

Kennis koppelen

Nieuw aan DEMCON is dat het bedrijf diverse soorten kennis bij elkaar brengt. De kernactiviteit van DEMCON is mechatronica. Hierin komen de kennis van machines (mechanica) en elektronica samen. Vaak komen er nog andere specialismen bij, zoals optica. Denk maar aan een CD-speler; dat is een machine die een schijf ronddraait (mechanica), met laser de informatie op de schijf aftast (optica) en die gegevens omzet in een elektronisch signaal (elektronica). Wie meerdere kennisgebieden combineert in één ontwerp kan de verschillende functies goed op elkaar afstemmen en bereikt betere resultaten.

Na 20 jaar is DEMCON een vooraanstaand hightech bedrijf waar ruim 200 mensen aan heel verschillende producten werken. Toch blijft het bedrijf jong. DEMCON slaat telkens nieuwe wegen in en werkt samen met de start-ups van nu. Maar wat doet DEMCON nu eigenlijk?

Een robot komt in beweging

DEMCON komt voort uit een project van de Universiteit Twente. Daar werken studenten van 1990 tot 1995 aan een rijdende robot die in een fabriek dingen in elkaar moet kunnen zetten. Robots zijn machines die geprogrammeerd worden om zelfstandig te werken. Om zo’n robot te kunnen ontwerpen is kennis nodig van onder meer mechanica, elektronica en informatica. De oprichters van DEMCON werken in de groep die de robot ontwikkelt en besluiten om samen verder te gaan.

Van Oerang Oetang tot humanoid

Direct na de oprichting van DEMCON roept de Sint-Maartenkliniek in Nijmegen de hulp van het bedrijf in om een kunstwerk te maken. Kunstenaar Aernout Mik heeft een kunstmatige aap bedacht, die zich natuurlijk moet kunnen bewegen en ook reageert op mensen. De aap moet patiënten gezelschap houden en zelfs een spelletje boter, kaas en eieren met ze kunnen spelen. DEMCON ontwikkelt een robot in de vorm van een Oerang Oetang die aan alle eisen van de kunstenaar voldoet. Voor die tijd is dat ongekend en al snel volgen er meer verzoeken om robots te bedenken.

 

In 1996 lanceert DEMCON de RackRunner; een robot die langs de schappen van een magazijn gaat en doorgeeft wat er moet worden aangevuld. Vanaf 2008 ontwikkelt DEMCON menselijke robots (humanoids) en bedenkt daar ook nuttige toepassingen bij. In datzelfde jaar komt men met een robot die gasleidingen inspecteert.

Slimme zorg

Naast robots ontwikkelt DEMCON medische apparatuur. In 1997 ontstaat James, een sta-lift die mensen helpt met zitten en opstaan. Bijzonder is dat James meet wat iemand nog zelf kan. Zo geeft James niet meer hulp dan nodig is en blijven de spieren actief.

Vanaf 2008 werkt DEMCON aan apparatuur waarmee een chirurg via een kleine gaatje in het lichaam van de patiënt kan werken. Dit gaat met instrumenten die de chirurg met een joystick bestuurt, zodat hij niet met zijn handen het lichaam in hoeft. Het litteken blijft dan klein en de patiënt geneest sneller. DEMCON verbetert onder meer de aansturing van de endoscoop waarmee een chirurg bij kijkoperaties het lichaam van binnen onderzoekt.

Ook bedenkt men een apparaat voor oogchirurgie. Bij een staaroperatie wordt de troebele lens vervangen door een kunstlens. Om die te plaatsen haalt een chirurg vloeistof uit het oog, maar de oogdruk is dan moeilijk te regelen. Met het nieuwe apparaat blijft de oogdruk tijdens de operatie constant.

Een groot succes is een beademingsmodule die een patiënt beademt tijdens een operatie, maar minder actief wordt als de patiënt zelf weer gaat ademen.

Meten is weten

DEMCON werkt niet alleen voor de medische sector. Vanaf 1998 mag DEMCON het grote ASML tot vaste klant rekenen. ASML bouwt machines die chips (microschakelaars) maken. Fabrikanten van computers en andere elektronica verwerken die chips in hun producten. Om te zien of chips die met ASML machines worden gebouwd doen wat ze behoren te doen, moeten ze gecontroleerd worden. Op verzoek van ASML ontwikkelt DEMCON de apparatuur die deze controles verricht. Als ASML in 2006 overgaat op een nieuwe opzet van de software vraagt men DEMCON om een bedieningssysteem te bedenken. Inmiddels ontwerpt DEMCON ook testsystemen voor autofabrikanten en andere industrieën.

Kunst en criminaliteit

In 2000 komt DEMCON met een Laser Cleaning Station dat kunstwerken reinigt. Met een laserstraal maakt het apparaat aangekoekt vuil op bijvoorbeeld een marmeren beeld zo heet, dat het vuil loskomt van het oppervlak. De kennis uit dit project wordt in 2005 gebruikt om met verschillende soorten licht het oppervlak van kunstwerken en archiefstukken te analyseren. Er worden zelfs misdaden mee opgelost, bijvoorbeeld om afgeveegde bloedvlekken op te sporen.

DEMCON Group

DEMCON begint als een bedrijf dat vooral mechatronisch gestuurde machines ontwerpt. Vanaf 2002 neemt men ook andere bedrijven over. Hiermee haalt DEMCON meer soorten kennis in huis en wordt men ook op meer terreinen actief. Behalve testsystemen of medische apparatuur ontwikkelt DEMCON inmiddels ook oplossingen voor andere hightech industrieën.

Zo komt men met een connector die glasvezelkabels voor het internet koppelt. Zaten eerst drie mensen uren in een tentje om alles met de hand te koppelen, nu kan de straat snel weer dicht. Werkt men aan het ene project jaren door, in andere gevallen vraagt een bedrijf DEMCON om binnen drie weken een machine te bedenken en te bouwen. https://www.demcon.nl/showcase/light-plug-tool/

DEMCON is in Twente begonnen maar heeft nu klanten over de hele wereld. Telkens worden problemen geanalyseerd, oplossingen bedacht en resultaten geboekt. Wat ook terugkeert is het verenigen van specialismen (mechanica, elektronica, informatica, optica et cetera) om oplossingen te bedenken. Inmiddels bedenkt DEMCON niet alleen systemen, maar bouwt het die ook zelf. Ook de vormgeving is in eigen handen.

DEMCON en UT

Om op zoveel terreinen vernieuwend te zijn heeft DEMCON technisch geschoolde mensen nodig. Daarom stimuleert DEMCON het onderzoek en onderwijs in robotica en mechatronica. Dit is het specialisme waar DEMCON zelf uit voortkomt. Ook zorgt DEMCON er samen met andere bedrijven al sinds 2001 voor dat de Universiteit Twente een hoogleraar mechatronica kan aanstellen. Zo zijn bedrijven er zeker van dat ze in de toekomst voldoende vakmensen in dienst hebben.

Als het Business & Science Park tegenover de UT in 2002 viert dat het 20 jaar bestaat, ontvangt DEMCON de Van den Kroonenbergprijs. Deze prijs wordt toegekend aan jong ondernemerschap dat uit de UT is ontstaan. In 2015 wint DEMCON de DISCA award; een prijs voor de beste industriële toeleverancier. https://www.demcon.nl/disca-award/

DEMCON werkt ook graag samen met start-ups en huisvest die bedrijfjes in het eigen pand. Een voorbeeld daarvan is BubClean, een jong bedrijfje dat een snellere en betere manier van reinigen met ultrasone geluidsgolven ontwikkelt. Een ander voorbeeld is Clear Flight Solutions, dat robirds (robot-roofvogels) maakt, die vogels verjagen van akkers, boomgaarden en vliegvelden.